Veel kinderen doen het liefst wat hun ouders ook doen. En meestal kunnen ze ook veel meer dan je in eerste instantie verwacht. Helpen met koken of samen bakken vinden kinderen vaak heel erg leuk. Zodra ze zelfstandig kunnen staan, kunnen ze al helpen in de keuken. In deze blog gaan we daar verder op in. Waar moet je op letten bij koken met kinderen? Wat is veilig? Wat heb je nodig? En wat kun je zoal doen of maken in de keuken? We beantwoorden deze vragen voor je.
Waar moet je op letten met kinderen in de keuken?
Kinderen laten helpen in de keuken is leuk maar natuurlijk ook niet helemaal zonder risico’s. Er zijn een aantal zaken waar je op moet letten. Het is daarom belangrijk om wat basis veiligheidsregels in acht te nemen. Die spreken vaak voor zich, maar toch…
De allerbelangrijkste regel is: houd toezicht als kinderen in de keuken bezig. Zeker als ze met hete of scherpe voorwerpen werken. Zo kun je ingrijpen wanneer dat nodig is. In hun enthousiasme willen ze nog wel eens vergeten dat iets warm of scherp is.
Het toezicht kan afgebouwd worden naarmate kinderen ouder en zelfstandiger worden. Een echte leeftijd is hier niet voor te geven, omdat kinderen verschillen. Vaak kan iemand die het kind goed kent prima inschatten waar het kind toe in staat is. Een stelregel is overigens: tot tien jaar directe begeleiding, vanaf tien jaar is een volwassenen in de buurt voldoende.
Leg de regels uit
Het is handig om voordat je begint met koken of bakken wat regels uit te leggen aan je kind. Ten eerste bijvoorbeeld standaard hygiëneregels, zoals was je handen als je rauw vlees hebt aangeraakt. En, als je met jonge kinderen kookt, ga niet zomaar aan alles likken. Ook enige veiligheidsregels zijn handig: pak het mes alleen bij het handvat vast en als de pan op het fornuis staat, is die heet dus raak hem niet aan. En voor jezelf als volwassene: denk logisch na en houd constant een oogje in het zeil.
Wat heb je nodig als je met kinderen kookt of bakt?
Om te koken of bakken heb je natuurlijk verschillende dingen nodig, zoals potten en pannen en ander keukengerei. Met dit lijstje gaan we specifiek in op zaken die handig zijn voor kinderen. Geen must, wél handig!
- Kindermes: in plaats van kinderen een normaal mes te geven is het handig om een kindermes te gebruiken. Kindermessen hebben een kleiner handvat, zodat ze makkelijker vastgehouden kunnen worden en ook hebben ze vaak een botte punt, wat de kans op ongelukken vermindert. Bij Jindl vind je onder andere een kindermessenset van plastic, waarmee het snijden geoefend kan worden. Let op! Begeleiding is erg belangrijk.
- Handschoen/vingerbeschermer: een aanrader als kinderen gaan snijden is een handschoen of vingerbeschermer. Hiermee bescherm je de vingers van de hand waarmee ze niet snijden. Door bijvoorbeeld een speciale handschoen aan te doen die gemaakt is van materiaal waar het mes niet doorheen snijdt of door een plastic vingerbeschermer te gebruiken. ALs je gebruik maakt van een plastic mes, is dit niet perse nodig omdat deze minder scherp zijn.
- Leertoren: vaak kunnen kinderen nog niet bij het aanrecht. Daarom zetten sommige mensen een stoel bij het aanrecht zodat hun kind daar op kan staan. Dit is echter erg gevaarlijk omdat de stoel makkelijk om kan vallen en een kind er makkelijk af kan vallen. Een goede tip is daarom het gebruik van een leertoren. Leertorens zijn stabiel en hebben opstaande randen waardoor een kind er niet makkelijk uitvalt. Ze zijn al te gebruiken vanaf 18 maanden (of als het kind zelfstandig kan staan). Je hebt ze overigens ook als 2-in-1 model waar je makkelijk een tafeltje met stoeltje van kunt maken. Allemaal in verschillende kleuren als zwart en naturel houtkleur.
- Schort / oude kleding: tijdens het koken en bakken is het natuurlijk niet te voorkomen dat een kind vies wordt. Ze knoeien, of vegen bijvoorbeeld hun handen af aan hun kleding. Een goede tip is daarom: gebruik een schort of oude kleren die vies mogen worden.
Voorbeelden van activiteiten in de keuken
Brood smeren
Het zelf smeren van brood is een leuke introductieactiviteit. Gebruik een kindermes of een botermes zodat kinderen zichzelf niet snijden. Het zelf smeren van brood verbetert de fijne motoriek en kinderen oefenen met een mes. Daarnaast: het is gewoon ontzettend leuk als je als kind zelf je brood kunt smeren.
Smoothie maken
Smoothies maken is niet alleen leuk maar ook makkelijk. Hiervoor heb je wel een blender nodig. Schil of pel het fruit, snij in stukken en hop… in de blender. Zorg er alleen wel voor dat je het gedeelte met de blender samen doet. Veiligheid is hier uiteraard belangrijk. Door zelf smoothies te maken leren kinderen over de verschillende texturen van fruit en groenten. Ook is het een lekker, gezond en verantwoord tussendoortje.
Foto: Pixabay
Fruit met chocolade
Makkelijk te maken en een goede eerste introductie van werken met warme dingen in de keuken: fruit met chocolade eromheen.
Leer kinderen dat de chocolade heet is als het op het fornuis aan het smelten is. Als het is afgekoeld (maar nog wel warm) kunnen ze het voelen en het fruit erin dippen.
Dit is ook te gebruiken als makkelijke scheikundeles voor thuis. Leg kinderen 2 van de 3 fasen van een stof uit. Vast en vloeibaar. Eerst is de chocolade vast, dan smelt het en daarna, als het weer afkoelt in de koelkast (met het fruit erin) stolt het weer. It’s magic!
Omelet
Het maken van een omelet is leuk voor kinderen om te doen. Ze leren er veel van. Ten eerste het ei breken. Dat is minder makkelijk dan je denkt. Met twee handen vasthouden en tikken op de rand van bijvoorbeeld een schaal is een goede optie.
Vervolgens het kloppen van het ei en het snijden van de ingrediënten. Allemaal dingen die kinderen goed kunnen. Een tip is om kinderen zelf te laten kiezen wat ze door het ei heen willen. Bijvoorbeeld kaas, ham, spinazie, tomaat, uit of wat anders. Een omelet is ook een perfecte gerecht om je kind te leren wat stollen betekent. Als je het ei-mengels verhit, begint het te stollen.
Foto: Klaus Nielsen
Groente muffins
Groente muffins zijn lekker en hebben veel vitamines door alle groenten die erin zitten! Bakken in het algemeen is goed voor de ontwikkeling van kinderen. Ze leren natuurlijk een basisvaardigheid, eten bereiden, maar bakken ontwikkelt ook de rekenvaardigheid en het concentratievermogen. Tijdens het bakken moet je een recept volgen en dingen nauwkeurig uitwegen op een weegschaal, ofwel rekenen! Leuk om samen te doen. Wij vonden een heel lekker recept voor groentemuffins op de site van Bobo!
Snackbord
Maak eens een snackbord. Kinderen kunnen hier perfect bij helpen. Een redelijk verantwoord snackbord maak je bijvoorbeeld met kaas, worst, fruit en popcorn. Laat kinderen zelf snijden. Je kunt ook een snackbord maken als lunch, met een zelf gesmeerde boterham en wat gesneden groenten of fruit. Een snackbord maken is naast lekker ook heel leerzaam omdat kinderen leren snijden.
Koken met kinderen is niet alleen leuk, maar leert ze ook belangrijke vaardigheden die ze de rest van hun leven nog nodig zullen hebben. Samen koken draagt ook bij aan de sociale vaardigheden van een kind en het samen opruimen na het koken helpt met het ontwikkelen van een verantwoordelijkheidsgevoel.
LEERTORENS bij JINDL