Update: 21 september 2023

We zien ze steeds vaker voorbij komen: fans van Montessori speelgoed voor thuis. En dat is niet gek. Montessori speelgoed is leuk, leerzaam en vaak duurzaam. In deze blog leggen we aan de hand van een klein beetje geschiedenis uit wat Montessori speelgoed is en delen we leuke voorbeelden van Montessori speelgoed voor thuis.

We leggen daarbij de nadruk op het speelgoed dat je ook gewoon kunt gebruiken omdat je het leuk vindt. Sommige ouders gaan een stapje verder. Ze richten bijvoorbeeld hun huis in volgens de Montessori methode, of bepaalde onderdelen daarvan. Heel inspirerend, maar wij houden het nu bij het Montessori speelgoed voor thuis.

Wat is montessori speelgoed voor thuis?

Daarvoor moeten we natuurljk weten wat Montessori speelgoed precies is. En dat is nog best lastig uit te leggen. Meestal doen we dat, net als bij de algehele Montessori aanpak, aan de hand van één zin waarin alles samenkomt: ‘Leer mij het zelf te doen’. Dat is waar het om draait bij de Montessorimethode. Aan de hand van die zin, delen wij ons speelgoed ook wel of niet in bij de categorie Montessori speelgoed. Kinderen willen graag zelfstandig zijn (zelfs peuters) en zijn blij als ze iets zelf kunnen doen. Speelgoed dat bij de Montessori-aanpak past, stimuleert kinderen om zelfstandig een taak(je) of werk(je) uit te voeren. Daarbij is het vaak (semi) realistisch en van natuurlijk materialen zoals hout.

Even wat geschiedenis: Maria Montessori

Eerst nog weer even een stukje geschiedenis. Want hoe zat het ook al weer met de Montessorimethode en wie was Maria Montessori? Misschien ben je nog helemaal op de hoogte. Zo niet dan fris ik je geheugen even op.

Het begint allemaal bij Maria Montessori: de naamgever van de methode. Als kinderarts observeerde ze kinderen met emotionele en geestelijke beperkingen in een opvanghuis in Rome. Een inspirerend verhaal is dat ze daar in Italië kinderen broodkruimels van de grond zag oprapen om ermee te spelen. Het stimuleerde hun tastzin; was goed voor de fijne motoriek. Montessori begreep dat ze de kinderen via onderwijs kon helpen. Het eerste zaadje voor de Montessori methode was geplant.

Leerproces stimuleren

Montessori ging verder met observeren om beter te ontdekken hoe kinderen spelen en leren. En vooral hoe dat leerproces gestimuleerd kon worden. Ze ontwikkelde lesmateriaal en daarbij behorende benodigdheden. We hebben het dan over de periode vanaf eind 19e eeuw. Inmiddels was bekend geworden dat haar methode erg goed werkte. De kinderen in het opvanghuis die door haar begeleid werden behaalden hele goede resultaten. Ze deden niet onder voor andere kinderen die niet in het opvanghuis opgevangen werden. Hierdoor kreeg Maria Montessori de mogelijkheid van de Italiaanse overheid om haar methode verder uit te werken en aan te bieden.

Tegenwoordig kennen we Montessori scholen over de hele wereld. En het leuke is: Montessori speelgoed voor thuis is ook prima in te zetten. Het is niet alleen leuk om mee te spelen, maar kinderen ontwikkelen zich hiermee ook op verschillende vlakken. Montessori noemde het montessoriprincipe ook niet voor niets ‘een leergang voor het leven’. Niet alleen voor in de klas, dus. Ook voor thuis!

Montessori voor thuis

Bij het opvoeden van kinderen komt veel kijken. De meeste ouders werken niet strak volgens een bepaalde opvoedingsmethode maar op basis van hun eigen ervaring, waarden en opvattingen. De eigen opvoeding speelt daarbij vaak ook een grote rol. Daaruit destilleer je dingen die je wel en niet wilt bij de opvoeding van je kinderen.

Ik kwam er bijvoorbeeld achter dat we thuis onbewust een aantal dingen doen die goed passen bij de opvattingen van Montessori. En dan vooral op het gebied van speelgoed en spelen.

Voorbeelden:

De kinderen lekker laten klimmen en klauteren.
Kleine bezems en tuingereedschap waarmee ze kunnen helpen en zelf taakjes kunnen uitvoeren
Muziekinstrumentjes om zelf muziek of geluid te maken
Glijbaantje
Stapeltorens

Dat was overigens nog vóór de periode dat er werd gegamed ;). Nu gaat ook vaak genoeg de i-Pad aan en er worden filmpjes gekeken of spelletjes gespeeld. Maar toen ik me voor het werk bij Jindl meer ging verdiepen in de Montessori methode begreep ik dat we toen de kinderen baby en peuter waren onbewust al wat montessori speelgoed thuis hadden. Leuk om met terugwerkende kracht te ervaren.

Voorbeelden Montessori speelgoed voor thuis

bij Jindl zijn we met name goed in houten speelgoed waar je je creativiteit in kwijt kunt of waarmee je actief bezig bent en blijft. Het overzicht hieronder is dan ook niet compleet. De voorbeelden van Montessori:

Uitgebreide Montessori sorteerset

Lekker, sorteren, verzamelen, tellen. Dat kun je met deze uitgebreide speel- en sorteerset. Deze uitgebreide set bestaat uit mooie gladde losse delen van massief beukenhout in de zeven vrolijke kleuren van de regenboog. De delen hebben een natuurlijke afwerking die de nerf van het hout laten zien. De diverse onderdelen zijn ideaal voor het stimuleren van bouwvaardigheden, tellen en sorteren, stapelen en rangschikken, patronen maken en leren over kleur.

Kruiwagen met tuingereedschap

‘Leer me het zelf te doen’ in combinatie met de drang naar zelfstandigheid. Met deze kinderkruiwagen met tuingereedschap daag je kinderen uit om hun eigen taakjes te doen. Blad harken, een stukje zandbak of tuin omspitten en vervolgens dingen vervoeren in de kruiwagen. Alle handelingen die volwassen ook doen, maar dan binnen hun eigen mogelijkheden. Het kan met dit Montessori speelgoed voor thuis.

De afmetingen zijn perfect voor kinderen vanaf 3 jaar en het hele jaar door te gebruiken en buiten bezig te zijn.

Trommeltje en xylofoon

Geluid maken is leuk. Met deze speelgoed muziekinstrumenten maken jonge en oudere peuters geluid. Je zult zien dat ze het al snel door hebben. Hoe zal het klinken?

Houten glijbaan

Zodra een kind zelfstandig kan zitten, komt meestal het moment dat ze ook van een houten glijbaan kunnen glijden al snel. Een lekke uitdaging om er naar toe te werken dat ze het uiteindelijk zelf kunnen.

Vormenpuzzel

Voor de wat jongeren kinderen (vanaf 12 maanden) is een vormenpuzzel zeer geschikt. Ze leveren vormen herkennen en ontwikkelen de fijne motoriek door de puzzelstukjes op de juiste plek te leggen.

Loopfiets

met een loopfiets wennen ze eraan hun evenwicht te bewaren. De overstap naar een fiets met trappers wordt zo enorm stuk kleiner.

Houten theeset

Super realistisch en prachtig om dingen na te spelen. Alle onderdelen in deze speelgoed theeset hebben vormen zoals reguliere theekopjes-, of potten ook hebben. Doop het theezakje in het theekopje en serveer een lekker ontbijtje, of maak een gezellig theekransje om even bij te kletsen.